کاروانسرای لات رشت
کاروانسرای لات رشت
کاروانسرای لات رشت یا کاروانسرای عباسی، یکی از جاهای دیدنی رشت، در فاصلهی ۳۰ کیلومتری این شهر قرار گرفته است. آغاز ساخت کاروانسراها در ایران به دورهی هخامنشی برمیگردد. هردوت، مورخ مشهور یونانی در کتاب پنجم خود از بناهایی مینویسد که از سوی هخامنشیان بین شوش و سارد ساخته شده بود. کاروانسرای لات در تاریخ ۳ بهمن ۱۳۵۶ با شمارهٔ ثبت ۱۵۶۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در این مطلب می خوانید :
تحولات شهر رشت در دورهی صفویان
براساس اسناد تاریخی، قدمت شهر رشت احتمالاً به قبل از اسلام بر میگردد. شهر کنونی رشت به عنوان مرکزیت استان گیلان، در ادوار گذشته بهصورت روستایی بین دو منطقه گیلان قرار داشت و چون این شهر در مسیر ارتباطی واقع شده بود، یکی از توقفگاههایی بود که مورد استفاده کاروانهای عبوری قرار میگرفت.تا اواسط دوران سلطنت شاه عباس صفوی، شهر رشت، منطقهی کوچکی با بافتی روستایی بوده است. اهمیت سیاسی، اقتصادی و اداری شهر رشت در دوره صفویان افزایش یافت و یکی دلایل انتخاب رشت به عنوان مرکزیت گیلان، به علت موقعیت مکانی ویژهی آن و موقعیت میانراهی مناسب این شهر بود. یکی از مکانهای اسکان مسافران و بازرگانان، کاروانسرای لات است که بین اهالی محل به کاروانسرای شاه عباس مشهور شده است.
تاریخچه کاروانسرای لات
شاید یکی از دلایلی که این کاروانسرا به کاروانسرای لات شهرت یافت، احداث این بنا در کنار زمینهای هموار اطراف رودخانه سفیدرود است. کاروانسرای عباسی یا کاروانسرای لات، همانگونه از نام آن مشخص است در دورهی صفویان بنا شد. پس از سقوط صفویان بهوسیله افغانها و اشغال رشت و گیلان توسط روسها، شرایطی متفاوتی برای گیلان پدید آمد. این بنای تاریخی در جنگ جهانی اول به عنوان پادگانی نظامی برای روسها، مورد استفاده قرار گرفت. به همین سبب خسارتهای فراوانی بر این اثر تاریخی وارد شد. در دورهی قاجاریان، شهر رشت و استان گیلان مجدداً مورد توجه حکام وقت قرار گرفت. کاروانسرای لات در سال ۱۲۴۶ هجری قمری به دستور یکی از سیاستمداران آن دوره به اسم منوچهر خان معتمدالدوله، مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت.
با پیشرفت وسایل حمل و نقلی و عدم کارائی کاروانسراهای بین راهی، این بنای تارخی به عنوان محلی برای تعزیهخوانی و عزاداری مورد استفاده قرار گرفت. پس از انقلاب این کاروانسرا خالی از سکنه شد و به سبب عدم توجه، خسارتهای زیادی به بنا وارد گردید. در سال ۱۳۹۴ به بخش خصوصی واگذار و مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.
معماری بنا
عصر صفوی را دوران طلایی احداث کاروانسراهای بزرگ در این دوره یک معماری ثابت برای کاروانسراها طراحی شد که بنابر اقلیم و نیاز منطقه تغییراتی اندکی داده میشدند. مواد اولیه مورد استفاده در کاروانسرای لات از آجر، ساروج و سنگ و آهک است. اندازه اضلاع شرقی و غربی در محیط ۵۴ متر و دو ضلع شمالی و جنوبی ۵۰ متر میباشد. حیاطی مربع شکل دارد و هر ضلع آن با مساحتی حدوداً ۲۷ متر و دارای ۷ اتاق است.
تغییر کاربری کاروانسرای لات
کاروانسرای لات پس از واگذاری به بخش خصوص و مرمت و بازسازی، به عنوان رستوران سنتی مورد استفاده قرار گرفت. حیاط کاروانسرا با میز و صندلیهایی چیده شده که به سبب شرایط آب و هوایی شمال کشور، چتری را در کنار خود دارند. فضای داخلی این رستوران سنتی، امکان مشاهده جنگل و کوه اطراف خود را میسر میسازد و این منجر به ایجاد فضایی خاطرهانگیز میکند. در ابتدا حیاط یک حوض قشنگ و تعداد زیادی گل خودنمایی کرده و داخل حجرهها نیز جهت پذیرایی مهیا شده است. چند باب از این حجرهها را برای فروش صنایع دستی و آثار هنری بازسازی کردهاند.
در منوی رستوران سنتی انواع کبابهای ایرانی و محلی، غذاهای مخصوص گیلانیها همچون ترشیتره، میرزا قاسمی و غیره سرو میشود. برخی از کیفیت غذاهای آنجا راضی نبوده و برخی دیگر از قیمت آن ناراضی بودند. در برخی از شبها، شاهد موسیقی زنده و سنتی گیلانی در این کاروانسرا خواهید بود.
نحوه دسترسی
کاروانسرای شاه عباسی یا کاروانسرات لات در ۳۵ کیلومتری جنوب رشت قرار دارد. در مسیر قزوین-رشت و پس از طی مسافت کوتاهی نزدیک به ۴ کیلومتر از امامزاده هاشم به سمت رشت، وارد جاده فرعی شاه عباسی شده و در همان ابتدای جاده فرعی و نزدیک به اتوبان قزوین-رشت، این بنای تاریخی را میتوان مشاهده کرد. اگر از رشت قصد رفتن دارید باید از امام زاده هاشم رد بشید و دور برگردون رو دور بزنید تا به اینجا برسید.
به این مطلب چه امتیازی می دهید؟
[امتیاز: 0 میانگین: 0]
منبع : سیری در ایران