رباط ماهی

رباط ماهی که به احتمال بسیار از نام شخص خیری به نام ابوالحسن محمد بن حسن ماه گرفته شده است در مجاورت رباط قدیمی تری منسوب به وی و همانند رباط شرف در اوایل سده ششم هجری ساخته شده است . این بنا یکی از کاخ رباطها و یا کاروانسراهای شاهی و اشرافی چهارمین منزل بعد از نیشابور به مرو در مسیر جاده ابریشم به شمار می آید که در حدود پنجاه کیلومتری شرق مشهد قرار دارد. رباط ماهی همانند رباط شرف به لحاظ کاربرد وسیع و متنوع آجر و گچبری ها از نفایس معماری عصر سلجوقی است به شمار می آید . اگر چه گذشت زمان ، عوامل طبیعی و انسانی خسارات زیادی به این بنا وارد نموده ، اما بقایای گچبری ها ، تنوع آجرچینی سقفها ، قالب کتیبه و نقوش اسلیمی آن را به عنوان یک اثر تاریخی ارزشمند بروز داده است.

کاروانسرای ماهی سرخس که از بازمانده های معماری ایران باستان در شهر سرخس است در قرن شش یا بعقیده برخی چهار هجری ساخته شده است. این بنا در ۶ بهمن ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۲۳ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.