معرفی فیلم هامون
نام فیلم : هامون
انتشار : ۱۳۶۸
ژانر: اجتماعی، درام و سورئالیستی
کارگردان و فیلمنامه: داریوش مهرجویی
تهیه‌کننده: داریوش مهرجویی
امتیاز (imdb) : 7.9 از 10
بازیگران :
- خسرو شکیبایی در نقش حمید هامون
- عزت‌الله انتظامی در نقش دبیری
- بیتا فرهی در نقش مهشید
- حسین سرشار در نقش سلیمی
- جلال مقدم در نقش دکتر سماواتی
- فتحعلی اویسی در نقش دکتر سروش
- توران مهرزاد در نقش مادر مهشید
- امرالله صابری در نقش تقوی
- نادر رجب‌پور در نقش جعفری
- صدیقه کیانفر در نقش ننه حجت
- آنیک شفرازیان در نقش مادربزرگ
- اکبر مشکاتی در نقش علی عابدینی
- علیرضا کشاورز در نقش دکتر فرهوشی
- فاطمه طاهری در نقش پرستار
- فرهاد خان‌محمدی در نقش شرخر
- اسدالله یکتا در نقش کوتوله
- رشید اصلانی در نقش کوتوله
- منصوره حسینی در نقش صاحب گالری
- سیما تیرانداز در نقش منشی سلیمی
- پانته‌آ بهرام در نقش دوست مهشید
خلاصه فیلم
حمید هامون که با همسرش، مهشید، دائم در جدال است، به زندگ کابوس گونهٔ خود می‌اندیشد. او که مشغول نوشتن رساله‌اش دربارهٔ عشق و ایمان است، در پی دوست قدیمی و مرادش علی عابدینی می‌گردد. خانه و کاشانه را ترک می‌کند و دست به اعمال دیوانه‌واری می‌زند…
درباره فیلم
فیلم «هامون» داریوش مهرجویی یکی از مهم‌ترین فیلم‌های او پس از انقلاب محسوب می‌شود که دغدغه‌اش پرداخت به بحران روشنفکر ایرانی است. ایده‌ی اصلی فیلم از کتاب «ترس و لرز» کیگارد برگرفته شده و مبتنی بر پارادوکس عشق و عقل است. فیلم «هامون» داستان شخصیتی به نام حمید‌هامون است که از یک سو دچار مخاطره اگزیستانسیالیستی و هستی گرایی است و از سوی دیگر با همسرش مهشید بر سر زندگی مشترک دچار کشمکش است.
هامون که در طول فیلم، مشغول نوشتن رساله‌اش درباره ی عشق و ایمان است، زندگی کابوس وارش را به شکل مرور خاطرات بررسی می‌کند. سینمای مهرجویی پیوندی جدانشدنی با ادبیات و فسلفه دارد. اقتباس از نویسندگانی همچون ساعدی، سلینجر، ایبسن، و الهام از فیلسوفان و نویسندگانی مانند صادق هدایت، سورن کی‌یر کگور، سال بلو و … مبین این ادعا است.
هامون که در سال ۶۸ ساخته شد یکی از مشهورترین فیلم‌های ایران است و در کارنامه داریوش مهرجویی جایگاه ممتاز و بحث برانگیزی دارد. داریوش مهرجویی با تجربه بالا در فیلم‌سازی، نویسندگی فیلمنامه و رمان، ترجمه‌ی کتاب فلسفی و … با تکیه بر رشته‌ی تحصیلی‌اش از یک سو و دلبستگی‌اش به سینمای مدرن از سوی دیگر، مسیری پر پیچ و خم را در سینما پیموده است.
«هامون» ماجرامحور نیست و شخصیت‌محور است، همین هم هست که فیلمنامه را پیچیده‌تر می‌کند. این هنر مهرجویی است که بیننده را به پای فیلمی ظاهرا ملودرام با پس‌زمینه‌ای فلسفی و عرفانی می‌کشاند. فیلم‌ساز از عناصری مرتبط با زیست و خلق و خوی ایرانی استفاده می‌کند و پاسخ مثبتش را بیش از هرکس دیگر، از بیننده‌ی ایرانی می‌گیرد. در نتیجه «هامون» همزمان فیلمی ذهنیت گرا، مدرن و شخصیت محور، اما برخلاف منابع غربی‌اش برای بیننده‌ی هم وطن به نحوی فراگیر، عمیقا مجذوب کننده، تأثیرگذار و عاشقانه است.
مباحث متعدد و نسبتا سنگینی از فلسفه و جامعه شناسی و خودشناسی را می‌توان به وضوح در فیلم دید. فیلم علاوه‌بر لایه‌ی سطحی ملودرام‌اش در زیر متن حاوی موضوعات عمیقی نسبت به انسان و جهان است. مهرجویی علاوه‌بر مسیر فکری اگزیستانسیالیسم اش، برای یافتن پناهگاهی درون‌فرهنگی از مذهب و فلسفه و عرفان شرقی هامون را می‌سازد.
جوایز فیلم
فیلم هامون در دورهٔ هشتم (۱۳۶۸) جشنوارهٔ سینمایی فجر تهران، با کسب پنج سیمرغ بلورین به‌همراه «جایزهٔ ویژهٔ هیئت داوران» ستارهٔ بی‌رقیب سینمای آن سال ایران بود. این فیلم در جشنوارهٔ هشتم برندهٔ جایزهٔ ویژهٔ هیئت داوران برای بهترین فیلم و همین‌طور سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی، فیلمنامه، فیلمبرداری، نقش اول مرد، و بهترین تدوین شد. فیلم هامون همچنین کاندیدای دریافت سیمرغ بلورین در شش زمینهٔ دیگر بود. در جشنوارهٔ این سال، هامون برنده یا کاندیدای دریافت ۱۲ جایزه از ۱۹ جایزهٔ موجود بود. شخصیت حمید هامون نیز به‌عنوان برترین شخصیت تاریخ سینمای ایران توسط مجلهٔ فیلم انتخاب شد.
منبع: انتخاب
