سلسله مراتب و ساختار قدرت در سریال «شوگان»؛ معنا و جایگاه رونین، دایمیو و …

سیستم رتبه بندی و سلسله مراتب دقیق تاریخی در سریال  شوگان  یا  شوگون  (Shōgun) از محصولات FX/Hulu یکی از جذاب ترین جنبه های ساختاری این سریال حماسی تاریخی جدید و تحسین شده توسط منتقدان است. همانند سریال  بازی تاج و تخت ، داستان سریال شوگان حول محورهای مختلف قدرت طلب در ژاپن است که می خواهند کنترلی انحصاری بر این قلمرو پادشاهی، در این مورد، ژاپن فئودال در آغاز قرن هفدهم، را داشته باشند.

این سریال داستان لرد یوشی توراناگا (هیرویوکی سانادا) را به عنوان یکی از پنج عضو شورای نایب السلطنه ها دنبال می کند که توسط حاکم قبلی ژاپن، تایکو، قبل از مرگش تا زمانی که وارث جوانش یاچیو به سن بلوغ برسد، تأسیس شد.

در طول دوره زمانی که داستان سریال شوگان در آن روایت می شود، شورای نایب السلطنه به طور جمعی به عنوان یک هیئت حاکمه یکپارچه بر ژاپن عمل می کند، دوره ای که اصولاً حدود ۱۰ سال تا زمانی که یاچیو به سن بلوغ رسید، ادامه داشت.

این موضوع در مورد گزارش های تاریخی از ژاپن فئودالی قبل از ظهور دوران شوگانی توکوگاوا که در تمام دوره ادو بین سال های ۱۶۰۳ تا ۱۸۶۸ قدرت را در اختیار داشت، صادق است. شخصیت یوشی توراناگا از شوگان واقعی توکوگاوا ایه یاسو الهام گرفته شده است که یکی از اعضای شورای پنج نفره بزرگان بود، پیش از اینکه در سال ۱۶۰۰ میلادی و بدنبال نبرد سکیگاهارا، کنترل کامل حکومت را بدست بگیرد.

سلسله مراتب حکومت در سریال شوگان  (از بالا به پایین)

بالاترین رتبه در قسمت های اولیه سریال شوگان، تایکو است که در یک صحنه فلاش بک در قسمت ۲ با عنوان “خادمان دو ارباب” در بستر مرگش به تصویر کشیده می شود. تایکو تا زمان مرگش رهبر دوفاکتو ژاپن دوپاره شده بود، زیرا هیچ امپراتوری در این دوره وجود نداشت. در غیاب تایکو، شورای سلطنت، متشکل از یوشی توراناگا، ایشیدو کازوناری، سوگیاما، کیاما اوکون ساداناگا و اوهنو هارونوبو تا زمانی که وارث تایکو به سن بلوغ برسد، قدرت را به صورت مشترک در اختیار دارند.

دایمیوها فئودال های ارباب و زمین دارانی بودند که دست نشانده صاحبان قدرت بودند. کارو یک سامورایی عالی رتبه و البته خراجگزار بود، در حالی که سامورایی ها جنگجویانی از طبقه کارگر و رونین ها سامورایی های بدون شرافت و بی ارباب بودند که در برخی موارد هیچ ارتباطی با اصل و نسب خانوادگی خود نداشتند. شوگان نامی برای حاکم نظامی ارشد در ژاپن فئودالی بود و علیرغم اینکه امپراتور جایگاه بالاتری از او داشت، اما قدرت بیشتری نسبت به امپراتوری داشت که عملاً قدرت نظامی چندانی در اختیار نداشت.

رتبه	معادل در سریال شوگان
امپراطور
شوگان
تایکو (کامپاکو)	تایکو، یاچیو
شورای نایب السلطنه ها	یوشی توراناگا، ایشیدو کازوناری، کیاما اوکون ساداناگا، اوهنو هارونوبو
دایمیو	کاشیگی یابوشیگه، کاشیگی اومی
کارو	هیروماتسو
سامورایی	بونتارو
رونین

امپراطور

حاکم بلامنازع ژاپن فئودالی

اگرچه امپراتور ژاپن در دو قسمت اول شوگان ظاهر نشد، اما از نظر تاریخی امپراتور گو-یوزی، صد و هفتمین امپراتور ژاپن در این دوران حاکم بود. امپراتور گو-یوزی پسر ارشد امپراتور اوگیماچی، صد و ششمین امپراتور ژاپن بود که سلطنتش در سال ۱۵۸۶ به پایان رسید. جانشین این شخصیت واقعی، امپراتور گو-میزونو بود، و گو-یوزی شش سال قبل از مرگش از سلطنت کناره گیری کرد و یک سنت را آغاز کرد که بر اساس آن امپراتوران سابق در کاخ امپراتوری سنتو ساکن می شدند. او در ۴۵ سالگی در سال ۱۶۱۷ درگذشت.

اگرچه امپراتور ظاهراً قدرتمندترین شخصیت در ساختار سیاسی ژاپن بود، اما چهره هایی که بیشترین قدرت را در سریال شوگان داشتند، تایکو و شورای سلطنت پس از مرگ او بودند. امپراتورها در دوران شوگانی به چهره‌های سمبلیک قدرت تشبیه می‌شدند، شبیه به سلطنت‌های انگلستان و ژاپن امروزی.

شوگان

دیکتاتورهای نظامی ترسناک دوران فئودالی ژاپن

در حالی که امپراتور ممکن است تا آنجا که به قانون مربوط می شود، فرمانروای بالفعل ژاپن فئودال بوده باشد، برای اکثر دهقانان و شهروندان، این شوگان ها بودند که نماینده طبقه حاکم محسوب می شدن. شوگان قدرتمندترین شخصیت ژاپن در اواخر قرن دوازدهم تا اواسط قرن نوزدهم بود. سه حکومت شوگانی اصلی در این دوره کاماکورا، آشیکاگا و توکوگاوا بودند. قدرتی که شوگان به عنوان یک طبقه در اختیار داشت کم و بیش مطلق بود، و حتی موارد زیادی در طول تاریخ وجود داشت که یک شوگان مستقیماً حکومت امپراتور را به چالش می کشید.

تفاوت شوگان ها با امپراتورها و تایکوها در این است که عمدتاً افرادی نظامی بوده و اساساً فرمانده کل ارتش و نیروی دریایی ژاپن هستند. شوگان ها توسط امپراتور منصوب می شدند و باید دارای یک خط دودمانی تثبیت شده و مشخص باشند که آنها را شایسته این رتبه بلندمرتبه می کند. توکوگاوا نسب مستقیمی با قبیله میناموتو داشت که به او کمک کرد تا شوگانی توکوگاوا را تأسیس کند.

تایکو (کامپاکو)

مشاور ارشد امپراتور

از نظر فنی، تایکو یک کامپاکو بازنشسته یا مشاور ارشد امپراتور در نظر گرفته می شود. تایکو به تصویر کشیده شده در سریال شوگان از شخصیت واقعی تویوتومی هیدیوشی الهام گرفته است که هم کامپاکو امپراتورها اوگیماچی و گو-یوزی و هم صدراعظم قلمرو بود. تایکو واقعی یکی از متحد کننده های اصلی قلمرو و جامعه ژاپن در نظر گرفته می شد، اما به طور کلی، تایکو به معنای واقعی کلمه یک کامپاکو بازنشسته بود.

کامپاکو محترم ترین و شناخته شده ترین عضو شورای سلطنت است و مورد اعتمادترین مشاور امپراتور محسوب می شود. در حالی که آنها از نظر فنی هیچ گونه توانایی تصمیم گیری نداشتند، در عمل، غالباً چهره های فوق العاده تأثیرگذاری در دولت بودند. این موضوع به ویژه در دوره هایی از تاریخ ژاپن که یک امپراتور کودک بر تخت می نشست صادق بود. به عنوان رابط بین امپراتور و بسیاری از رعایای خود، آنها فرصت های باورنکردنی برای “تفسیر” قوانین و تصمیمات به شیوه هایی داشتند که به نفع خود، قبیله یا خانواده شان باشد.

شورای نواب سلطنت

حلقه نزدیک ترین مشاوران امپراتور

شورای نایب السلطنه ها در سریال شوگان بر اساس شورای پنج نفری است که تویوتومی هیدیوشی قبل از مرگش منصوب کرده بود. نایب‌ها همگی فئودال‌های قدرتمند یا دایمیو هستند و اساساً تایکو و یک کامپاکو هستند که به پنج بخش تقسیم می‌شوند و یک عنوان یکسان دارند. تشکیل شورای نایب السلطنه ها، همانطور که در سریال شوگان دیده می شود، نتیجه شرایط غیرعادی پس از مرگ تایکو بود، زیرا اگر پسر تایکو، یاچیو، به اندازه کافی بزرگ بود که جای پدرش را بگیرد، آنها وجود نداشتند.

پس از چند قسمت اول شوگان، شورای سلطنت نزدیکترین مشاور امپراتور هستند. این شورای پنج نفره بزرگان مانند اکثر جایگاه های تاریخی سریال ، در زندگی واقعی نیز وجود داشت و نقش های مختلفی مانند نظارت بر مدیریت استان های مختلف و رفع مشکلات اداری در سایر حوزه های حکومتی داشتند.

دایمیو

اربابان فئودالی تیول های مختلف ژاپن

دایمیوها اربابان فئودال و زمین دارانی هستند که در سریال شوگان دارای تیول ها (املاک) و قلمروهایی هستند، افرادی مانند لرد کاشیگی یابوشیگه و کاشیگی اومی. آنها عملاً دست نشانده شوگان و شورای سلطنت هستند. دایمیوها همچنین رهبران قبیله های جنگجو هستند که به نام سامورایی شناخته می شوند. به هر دایمیو، یک تیول، یا ملکی از زمین مشروط به خدمات فئودالی وفادار، داده می‌شد، و بسته به چشم‌انداز سیاسی ژاپن در هر زمان معین، به نایب‌ السلطنه یا شوگان متبوعش متعهد بود.

در حالی که بیشتر دهقانان و شهروندان ممکن بود تمام زندگی شان را بدون رویارویی با شوگان و امپراور بتگذرانند، احتمالاً هر شهروندی حداقل یک بار با دایمیو منطقه ای خود روبرو می شد. موقعیت دایمیو از مدت ها قبل از زمان روایت سریال شوگان در ساختار اجتماعی ژاپن شکل گرفته بود و تا اواخر دهه ۱۸۰۰ پس از بازگشت امپراتور به قدرت و از دست رفتن قدرت شوگان توکوگاوا ادامه داشت. در این مرحله، دایمیو بخشی از ساختار اشرافی گسترده‌تری شد و عناوین جدیدی مانند فرمانداران منطقه‌ای به خود گرفت، و بسیاری از نخبگان ژاپنی در عصر حاضر نسب خود را به دایمیوهای دهه ۱۵۰۰ مرتبط می دانند.

کارو

نفر دوم یا جانشین دایمیو

یک موقعیت نظامی که در جامعه فوق‌العاده نظامی فئودالی ژاپن، هنوز مقدار قابل توجهی قدرت و مسئولیت داخلی را در اختیار داشت، جایگاه کارو بود که معمولاً به‌عنوان جانشین دایمیو یک منطقه عمل می‌کرد. کارو یک جایگاه دارای احترام برای یک سامورایی بود و به عنوان یک مقام عالی رتبه سامورایی مانند شخصیت هیروماتسو در شوگان در نظر گرفته می شود. اگرچه از نظر عملی پایین تر از جایگاه دایمیو بود، اما طبقه کارو همچنان عملاً بر قلمرو دایمیو حکومت می کرد و در میان نیازمندی های متعدد، باید در قلعه ای ساکن می شد که به عنوان مقر قدرت یک دولت منطقه ای عمل می کرد.

همچنین کاروها به عنوان مشاورانی عمل می کردند که در خدمت دایمیوهای ژاپن فئودالی بودند. هیروماتسو یک ژنرال کارکشته و دست راست توراناگا و نزدیکترین متحد او است که اساساً به عنوان جانشین نظامی او عمل می کند. کاروها به طور کلی به دایمیوها خدمت می کنند، اما کاروهای محترمی مانند هیروماتسو به عنوان مشاور یک نایب السلطنه و شوگان آینده، در موقعیت شرافتمندانه تری قرار دارند.

سامورایی

نجیب زادگان نظامی مرموز و مبهم

سامورایی‌ها به لطف محبوبیت آن‌ها در فرهنگ عامه از طریق ده‌ها فیلم و برنامه‌های تلویزیونی که آنها را به درستی به تصویر نمی‌کشند، جنبه‌ای باورنکردنی از جامعه در ژاپن فئودالی است که درک نادرستی از آن وجود دارد. این حوزه ای است که دقت تاریخی سریال شوگان واقعاً در درست به تصویر کشیدن آن می‌درخشد، زیرا این سریال کار نسبتاً خوبی را برای به تصویر کشیدن سامورایی‌ هایش به شیوه‌ای تا حدودی صادقانه انجام می دهد. سامورایی ها جنگجویانی از طبقه کارگر هستند و یک طبقه اشرافی نظامی مبتنی بر وراثت در نظر گرفته می شوند.

طبقه سامورایی ها که اولین بار در قرن دوازدهم شکل گرفت، در نهایت به بالاترین رتبه اجتماعی دوره ادو تبدیل شدند و به دلیل مهارت های پیشرفته خود در جنگ و استفاده از سلاح شناخته می شدند. آنها یک طبقه بسیار شریف و تثبیت شده از جنگجویان فئودالی ژاپن بودند. ویلیام آدامز، که الهام بخش شخصیت جان بلکثورن در شوگان بود، به جایگاه سامورایی رسید. در زندگی واقعی، سامورایی ها تا اواخر دهه ۱۸۰۰ و بازگشت امپراتور به جایگاه قدرتمندترین شخصیت سیاسی در ژاپن وجود داشتند.

رونین

طبقه سامورایی های بدون ارباب

مانند خود سامورایی‌ها، مفهوم رونین اغلب در فرهنگ عامه اشتباه گرفته شده یا اشتباه تفسیر می شود که باعث ایجاد ابهام در معنای این اصطلاح می‌شود. به زبان ساده، رونین یک سامورایی بود که هیچ اربابی برای خدمت نداشت. یک تصور غلط رایج این است که فقط سامورایی های آبرومند به رونین تبدیل می شدند، هرچند که همیشه اینطور نبود. برای مثال، بسیاری زندگی یک رونین را به دلیل وفاداری به ارباب یا اربابی که دیگر درگذشته بود، انتخاب می کردند.

در حالی که رونین هنوز در استفاده از سلاح و نبرد مهارت داشت، یک طبقه از سامورایی های بدون ارباب است که فاقد استحکام و بی نقصی وراثتی است و بنابراین در مقایسه با سامورایی ها شرافت و نجابت کمتری داشتند. یک سامورایی پس از مرگ اربابش تبدیل به یک رونین می شود و این عنوان اغلب با یک نوع شخصیت آواره بدون شرافت مترادف است. تعداد رونین ها در دوران شوگانی توکوگاوا افزایش یافت و انتظار می رود که در فصول بعدی سریال شوگان شاهد تبدیل شدن آن ها به شخصیت های مهم تری باشیم.

منبع: روزیاتو