اشعه ‏UVB خورشید دشمن بی‌صداست

۱۲:۳۵ – ۰۶ مرداد ۱۴۰۳

در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما امیررضا حنیف نیا متخصص پوست و مو در خصوص آفتاب سوختگی به بحث و گفتگو پرداخت.

وی با بیان این مطلب که قرار گرفتن روزانه در معرض نور آفتاب (البته تا حد کم آن) بسیار مفید است، افزود: ۲۰ الی ۳۰ دقیقه قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب بر روی پوست، ویتامین D مورد نیاز بدن را تامین می‌کند.

وی ادامه داد: در تابش نور آفتاب، طیف‌های مختلفی وجود دارد که دو دسته طیف UVA و UVB، از اهمیت بیشتری برخوردارند. UVB در سطح پوست باقی می‌ماند و آسیب‌های حاد آفتابی را ایجاد میکند. تاول‌های پوستی ایجاد شده به دنبال تابش آفتاب، در اثر تابش همین اشعه ایجاد می‌شود.

کارشناس برنامه ادامه داد: افرادی که طولانی مدت در مقابل تابش آفتاب قرار میگیرند تا پوستشان را برزه کنند، تحت تاثیر اشعه UVA قرار می‌گیرند که قسمت‌های عمقی پوست را هدف می‌گیرد که باعث گسستگی بافت‌های کلاژن پوست و پیری زودرس پوست می‌شود. همچنین افزود: اگر طولانی مدت در برابر این دو نوع اشعه قرار بگیریم، خطر سرطان پوست افزایش میابد. اشعه UVB سرطان‌های لایه سطحی و سنگفرشی را افزایش میدهد و UVA که خطر بیشتری دارد با افزایش سرطان‌های ناشی از رنگدانه‌های پوست همراه است.

این متخصص پوست گفت: اشعه UVB در مراحل حاد با ایجاد التهاب، خارش، قرمزی، پوسته ریزی و تاول‌های سطحی باعث آزار فرد می‌شود. متاسفانه امروزه در دستگاه‌های سولاریوم که برای برنزه کردن پوست مورد استفاده قرار می‌گیرند، از این اشعه آسیب زا استفاده میشود.

وی افزود: قرار گرفتن طولانی مدت پوست در برابر اشعه آفتاب، باعث آسیب به بافت‌ها و از بین رفتن کلاژن پوست می‌شود، لکه‌های پوستی نیز به مرور اضافه می‌شود. در حالت پیشرفته‌تر باعث ایجاد ضایعات پیش سرطانی می‌شود که تا مراحل نهایی بیماری ۱۰ سال زمان می‌برد.

میهمان برنامه در پاسخ به این سوال که در روز‌های پر آفتاب چه کنیم، گفت: مصرف ضد آفتاب در این روز‌ها ضروریست، اما متاسفانه هم به مقدار کافی نمی‌زنیم و هم نوع ضد آفتاب را درست انتخاب نمی‌کنیم.SPF میزان مقاومتی است که ضد آفتاب در برابر UVB ایجاد میکند. وی ادامه داد:SPF بالای ۳۰ حدود ۹۵ درصد در برابر اشعه UVB مقاومت ایجاد میکند و برای استفاده مناسب است. استفاده از SPF با درجات بالا ضرورت ندارد، زیرا با افزایش مواد شیمیایی روبرو است که ارزش مصرف ندارد. 

کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که برای جلوگیری از آفتاب سوختگی چه کنیم٬ گفت: هر دو تا سه ساعت یک بار، ضد آفتاب تجدید شود و از لباس‌های روشن و آستین بلند برای جلوگیری از برخورد اشعه آفتاب با پوست استفاده شود.

امیررضا حنیف‌نیا در پاسخ به این سوال که اگر با وجود همه این کار‌ها آفتاب سوختگی رخ داد چه کنیم، گفت: حتی بعد از آفتاب سوختگی باید از محلول‌ها و پماد‌های ضد آفتاب استفاده شود. بهتر است از ضد آفتاب‌های فیزیکال استفاده کنیم که حاوی مواد شیمیایی کمتری هستند این نوع ضد آفتاب‌ها حاوی زینک اکساید و تیتانیوم دی اکساید می‌باشند. مزیت این نوع ضد آفتاب‌ها، این است که پوشش خوبی دارند و تنها اشکال آنها این است که ظاهر سفید رنگ ایجاد می‌کنند.

وی ادامه داد: در هنگام آفتاب سوختگی از ترکیباتی مانند آلوورا که آرامش دهنده پوست است استفاده کنید، همچنین در چند روز اول آفتاب سوختگی می توان از کورتون‌های سبک پوستی استفاده کرد تا التهاب ناشی از آفتاب سوختگی را کاهش دهد. دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ژلوفن نیز به کاهش سوزش شدید آفتاب سوختگی کمک می‌کند. وی ادامه داد: در مراحل بسیار شدید آفتاب سوختگی، جایگزینی مایعات وریدی و استفاده از دارو‌های خوراکی کورتون‌دار، جزو درمان‌های پیشنهادی است.

کارشناس برنامه ادامه داد: افرادی که برای ایجاد پوست برنزه، طولانی مدت در معرض اشعه آفتاب قرار می‌گیرند، اشعه UVA قسمت‌های عمیق پوست را مورد هدف قرار می‌دهد، بافت‌های کلاژن پوست را از هم گسسته می‌کند و باعث پیری زودرس پوست می‌شود. وی تاکید کرد: اگر طولانی مدت در برابر این دو نوع اشعه قرار بگیریم، خطر ابتلاء به سرطان پوست افزایش می‌یابد.

وی در آخر گفت: تابش نور آفتاب حتی از پشت شیشه آسیب‌زاست و توصیه کرد: حتی در زیر نور لامپ‌های روشنایی و در مقابل صفحات کامپیوتر باید از ضد آفتاب استفاده کرد.