عدم اقبال عمومی به کتاب باید دقیق بررسی شود

ناهید عقلمند در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: در این شلوغی‌ها، دغدغه‌ها و لحظات سراسیمه زندگی نام کتاب که می‌آید انگار آبی بر آتش روشن شده در دلم می‌ریزند.

وی با بیان اینکه برخلاف آموخته‌های دوران کودکی که کتاب را یاری مهربان معرفی می‌کرد، امروز از کتاب غافل شده و این‌گونه از این دوست خوب جدا افتاده‌ایم، تصریح کرد: صفحات مجازی را که ورق می‌زنیم، می‌بینیم که در مورد فواید کتاب و کتابخوانی و حتی شیوه‌های تندخوانی و روش‌های علاقمند کردن افراد به مطالعه، مطالب فراوانی نوشته شده که با جمع‌آوری آنها می‌شود چندین جلد کتاب نوشت.

این نویسنده اردبیلی گفت: با وجود این حجم از آگاهی و اطلاعات از فواید خواندن کتاب، سرانه مطالعه کشور ما در برابر سایر کشورها با چنین وضعیتی بحرانی و اسفباری روبه‌رو است.

عقلمند با تاکید بر اینکه بهتر است یک‌بار برای همیشه برای این معضل چاره‌ای اندیشید و کنکاش کرد که مردم ما چرا علاقه‌ای به ارتباط و وقت‌گذرانی با این همدم مهربان، یار بی‌آزار و این گنجینه سخن ندارند، افزود: اینکه آیا علاقه‌ای در کار نیست یا عوامل دیگری سبب شده‌اند که مردم ما چنین از مطالعه فاصله بگیرند، باید بررسی شود چرا که این امر مهم نیازمند همدلی دولت، اندیشمندان، نویسندگان و افراد فرهیخته کشور است.

وی با اشاره به اینکه باید همچنان از فواید کتاب و کتابخوانی گفت و نوشت تا شاید قلمی اثری گذارد و برای آشتی با کتاب کارساز افتد، خاطرنشان کرد: اگر حقیقت کتاب را بشناسیم، هرگز نمی‌توانیم بی‌همدمی چون او روزگار را بگذرانیم.

نویسنده اردبیلی با تاکید بر اینکه کتاب دوستی است که خیانت نمی‌کند، هدایت می‌کند و گمراه نمی‌کند، اضافه کرد: هم اکنون افراد بسیاری در سرتاسر جهان اسیر تکنولوژی‌هایی چون تلویزیون، گوشی همراه و امثال اینها هستند اما کتاب با دادن آگاهی، انسان را از قید اسارت رها می‌کند.

عقلمند فواید آموختن ادب و آداب از کتاب را یادآور شد و بیان کرد: کتاب رفیقی ناب و پاک چون آب است که اندیشه‌ها و افکار آدمی را زلال و پاک می‌کند و تفکری نو در ذهنت پدید می‌آورد.

وی کتاب را همچون مکانی پر از سکوت و آرامش و همچون جشنی است پر از هیاهو و شادی و چون چشمه‌ای جاری از اندیشه‌های جدید و چون اقیانوسی عمیق با اسرارهای پنهان و کشف نشده معرفی کرد و ادامه داد: کتاب بر روی شانه‌هایمان ۲ بال می‌رویاند تا بتوانیم در سرزمین‌های شناخته و ناشناخته مختلف سیر و سفر کنیم و به سرزمین علومی چون ستاره‌شناسی برویم و از آنجا به تاریخ گذشتگان رفته و بعد از دنیای تخیلات سر در آوریم.

نویسنده اردبیلی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: اگر با کتاب انس بگیریم، توانایی ارتباط بهتر با دیگران را کسب خواهیم کرد و به راحتی می‌توانیم از حقوق خود و سایرین دفاع کنیم.

عقلمند با انتقاد از اینکه چرا از این یار قدرتمند که بی‌هیچ توقعی و بی‌هیچ سختی و مشقتی ما را به این همه گنج و دارایی می‌رساند، دوری می‌کنیم، تصریح کرد: اکنون دیگر زمان، زمان آشتی با این اقیانوس پهناور علم و عشق یعنی کتاب است.

وی راهکارهای آشتی دادن افراد با مطالعه و کتاب را مهم ارزیابی کرد و گفت: سال‌هاست که گفته می‌شود برای آموزش اهمیت مطالعه باید از رده سنی کودکان شروع کنیم و با آنها در مورد فواید خواندن کتاب سخن گوییم و در این زمینه کارهای بسیاری هم صورت گرفته اما بهتر است این موضوع را از زاویه دیگری بررسی کنیم.

عقلمند تاکید کرد: کودکان از بدو تولد تا تقریباً ۶ سالگی که اوج شکوفایی و یادگیری آنها است در آغوش پر مهر خانواده و والدین هستند و از هفت سالگی تحت آموزش معلمان و مدرسه قرار می‌گیرند.

وی افزود: به نظر می‌رسد ما به جای شروع آموزش کودکان از هفت سالگی، بهتر است والدین را آموزش داده و با تعلیم و تربیت والدینی آگاه و نسلی اندیشمند پرورش دهیم یعنی ما با آموزش والدین و آگاه کردن آنها در مورد فواید مطالعه با یک تیر ۲ نشان زده‌ایم.

این نویسنده اردبیلی در ادامه خاطرنشان کرد: با این روش هم بزرگسالانی اهل مطالعه و فرهیخته تربیت کرده‌ایم و هم در آینده کودکانی دانشمند، دانش دوست و اهل مطالعه که توسط همین والدین آگاه آموزش خواهند دید، خواهیم داشت.

عقلمند اضافه کرد: قطعاً اگر والدین بدانند که کتاب چه قدرتی در تربیت فرزندانشان دارد و مطالعه چه تأثیری در نوع نگرش، نوع زندگی و حتی زندگی آینده، شغل و ارتباطات دلبندانشان خواهد داشت قطعاً خود مطالعه کرده و فرزندانی اهل مطالعه تربیت می‌کنند.

وی بیان کرد: پس ما باید همه امکانات و ابزار خود را از رسانه، آموزش و پرورش، فضای مجازی و همه و همه به کار بگیریم تا والدین اهل مطالعه و کتاب دوست تربیت کنیم و بدانیم که والدین اندیشمند، فرزندانی دانشمند به بار خواهند آورد.

عقلمند با اشاره به سایر راهکارهای افزایش علاقه به مطالعه در افراد به ویژه کودکان اظهار کرد: راهکار دیگر این است که ببینیم امروزه مردم با چه چیزی بیشتر سر و کار دارند به طوری که با پیشرفت تکنولوژی اکثر مردم و بسیاری از کودکان ساعت‌ها صرف بازی با گوشی همراه خود می‌کنند پس هوشمندانه است که ما برنامه‌ها و بازی‌هایی طراحی کنیم که هم به نوعی سرگرمی به شمار آید و هم زمینه‌ای برای آموزش اهمیت کتاب و کتابخوانی باشد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: در این صورت باز هم با یک تیر ۲ نشان زده‌ایم فراهم آوردن سرگرمی سالم برای کودک، بزرگسال و آموزش هر آنچه در نظر داشته‌ایم.

عقلمند گفت: مورد دیگری که از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار است، اینکه می‌توان با حمایت مالی و تأمین نیازهای اولیه نویسندگان، آنها را ترغیب به نوشتن و نشر آثار ارزشمندی کرد که مخاطب را جذب کرده و سبب رشد سرانه مطالعه شده و افراد را با کتاب آشتی دهند.

وی افزود: مسئله بعدی این است که با افزایش چشمگیر بهای کتاب‌ها، بسیاری از افراد توان تهیه کتاب و مطالعه را ندارند.

این نویسنده اردبیلی تاکید کرد: برای این مورد هم باید چاره‌ای اندیشید تا مطالعه کتاب فقط به مدارس و دانشگاه‌ها ختم نشود و علاقه‌مندان به مطالعه بتوانند به راحتی در راستای تهیه کتاب اقدام کنند.