امامزاده شاه عبدالقاسم سهروفیروزان

امامزاده شاه عبدالقاسم سهروفیروزان در شهرستان فلاورجان واقع شده است. از مکانهای زیارتی استان اصفهان می باشد. در این امامزاده که از دوران صفوی بجا مانده نقوشی درخشان و زیبا روی دیوارهای آن نقش بسته و هنر معماران عصر درخشان صفوی با ترکیبی از رنگ و طلا را به تصویر کشیده است. بقعه امامزاده شاه ابوالقاسم در تاریخ ۱۶/۳/۱۳۵۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

سهروفیروزان کجاست؟

سهروفیروزان، منطقه ای تاریخی با پیشینه بیش از ۲۰۰۰ سال قبل از اسلام مرکز دهستان سهروفیروزان، از توابع شهرستان فلاورجان در استان اصفهان است. در انتهای شهر قدیم فیروزان و در كنار رودخانه مزار امامزاده ابوالقاسم علیه السلام قرار دارد. مقبره امامزاده شاه عبدالقاسم مربوط به قرن پنجم از نوادگان امام سجاد (ع) است. محوطه بیرونی دارای حمام قدیمی بوده و اکنون هیچ اثری از آن نیست، علتش این بوده که این امامزاده محل درس و بحث بوده و ظاهرا روستای سهر و فیروزان در اصل در اطراف این امامزاده بوده است و در گذر زمان بافت روستا تغییر کرده و به محل کنونی می رود و اماکن قبلی به زمین کشاورزی تبدیل می شود.

معماری بنای امامزاده شاه عبدالقاسم

ساختمان امامزاده از خشت خام و گل رس ساخته شده است. در دوره های مختلف بخش هایی به آن اضافه گردیده و بعضا نمای آجری دارد. تنها كتیبه موجود در امامزاده متعلق به سال ۱۲۰۴ هجری است. گنبد امامزاده هرمی شكل با ساقه هشت گوش است. در مجموع نوع معماری امامزاده ایلخانی است. در دوره های صفوی، قاجاریه و متاخر تغییراتی در آن ایجاد شده، قرائن موجود گویای وجود حمام، بازار،‌ قبرستان، چاهها، باغ ها و دیگر ملحقات و اضافاتی در اطراف و اكناف امامزاده بوده كه به مرور زمان و به تدریج تخریب شده است.

اگر مرقد را نقطه مركزی بنا قرار دهیم، ظاهرا به صورت چهار ایوانی بوده اگر چه اكنون دو ایوانی است. حدود ۵۰ سال پیش گنبد امامزاده تخریب شده كه آن را با آهن سفید بازسازی كرده اند. از حدود ۲۰ سال پیش با حذف آهن كاشی هایی با زمینه ی لاجوردی و مشحون به آیات قرآن و اسامی ائمه نصب نموده اند. در داخل حرم نیز با ازاره، سنگ های مرمر و كاشی های منقش به آیات قرآن و مقرنس های ساده تزیین گردیده است. در کنار حیاط، مجاور حرم جایی كه به عنوان زائر سرا قرار می گرفته سنگابی از جنس سنگ پارسی وجود دارد كه به دوره ناصرالدین شاه تعلق دارد.

ابعاد مرقد ۶ در ۶ به صورت چهار درب قرینه از چهار طرف با سقفی با ارتفاع تقریبی چهار و نیم متر به صورت دوپوش با اسلوب قاجاری است و ضریح آن چوبی مشبك می باشد. نقل است قبر امامزاده حدود ۳ متر پایین تر از سطح زمین قرار دارد.

تزیینات بنای امامزاده شاه عبدالقاسم

در این بنا نقاشیهایی از دوران صفویه بجا مانده، زیر نقوش صفویه نقوش ساده گل و گلدان (به سبک قاجار) کشیده شده است که از نظر زیبایی شناختی نسبت به نقوش عالی صفوی ارزشی یک به صد دارد. در مقابل درب اصلی امامزاده تعدادی قبر وجود دارد كه عمدتا اختصاص به سادات محل داشته، در یكی از اطاق های بزرگ زائرسرا سنگ مرمرین مجللی متعلق به اشرف الحاج حاج محمد كاظم وكیل الرعایا وفات جمعه ۴ ربیع الاول سنه ۱۳۵۴ هجری و همچنین دیگران وجود دارد.

سنگ برجسته قبور با قدمتی بیش از صد سال با اشعاری بر روی قبر کلمه لنجان گویای این مطلب است که مردم این منطقه را در دوران معاصر مانند دوران قدیم به همان لنجان می شناسند. آن کلمه خوانسارک با همان خوانلنجان گویای وجود چشمه های زیادی در این منطقه بوده است.

کتیبه

این سنگاب دارای دو کتیبه است که نشان می دهد. توسط حسن خوانساركی وقف حضرت ابی عبدالله علیه السلام شده است. نشان از وجود چشمه سارهایی در این منطقه بوده است.